Mal rejimi, genel olarak evlilik tarihinden itibaren eşlerden biri ya da ikisi adına kayıtlı, eşlerden biri ya da ikisi tarafından meydana getirilmiş, mallar üzerindeki tüm hakların, boşanma sonucunda uygulanacak kurallar bütünüdür. Türk Medeni Kanunu’na göre genel olarak 4 tane mal rejimi kabul edilmiştir. Fakat uygulamada en çok karşılaşılan mal rejimi türü “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi”dir.

Mal Rejimleri Nelerdir?

1-) Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

2-)  Mal Ayrılığı Rejimi

3-)  Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi

4-) Mal Ortaklığı Rejimi

Mal Ayrılığı Rejimi Nedir?

Eski Medeni Kanunu’muzda “Yasal Mal Rejimi” olarak kabul gören “Mal Ayrılığı Rejimi”ne göre, eşlerin kendi adlarına kayıtlı tüm hak ve malların kendi kişisel malları olarak kabul görmesidir. Yani evlilik süresince kimin katkısıyla elde edildiği önemsenmeksizin hangi malın kim adına kayıtlı ise onun sayılmasıdır. Bu kuralın istisnası aksine bir anlaşma olmamasıdır. Yani 01.01.2002 tarihinden önce yapılmış olan evliliklerde herhangi bir aksi durum öngörülmemişse 01.01.2002 tarihine kadar yasal mal rejimi olarak “Mal Ayrılığı Rejimi”, 01.01.2002 tarihinden mal rejiminin tasfiyesine kadarki süreçte ise yasal mal rejimi olarak “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi” uygulanacaktır.

Paylaşmalı Mal Ayrılığı Nedir?

Genel olarak Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi, evlilik süresince eşlerden birinin yed’inde bulunan mal ve hakların mal rejiminin sonra ermesiyle birlikte eşit olarak paylaştırılması, mevcut borçlardan eşlerin tüm mal varlıkları ile sorumlu tutulması olarak açıklanabilecektir.

Mal Ortaklığı Nedir?

Ticaret Hukuku’ndaki “Adi Ortaklık” hükümlerine benzer nitelikte olan “Mal Ortaklığı” genel itibariyle eşlerin kişisel malları dışında kalan edinilmiş mallarının “bir ortaklık” gibi birlikte değerlendirilmesi ve eşlerin bu ortaklık üzerinde yaptıkları tasarruflarının dış dünyada vücut bulmasına rağmen eşlerin birbirlerine karşı sorumlu olmasına neden olmasıdır.

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Nedir?

01.01.2002 tarihinden itibaren bütün evliliklere kural olarak yasal mal rejimi sıfatıyla “Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi” uygulanmaktadır. Buna göre eşlerin evlilik süresince elde ettiği mal varlığı değerleri “edinilmiş mallar” ve “kişisel mallar” olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

Eşlerin Kişisel Malları Nelerdir?

* Eşlerden birinin kişisel kullanımına yarayan eşya (Ör. Protez bacak)

* 01.01.2002 tarihinden önce ya da 01.01.2002 tarihinden sonra fakat evlilik tarihinden önce eşlerden biri adına katılı olan ya da sonradan miras yoluyla ya da karşılıksız olarak kazanılan malvarlığı

* Manevi tazminat alacakları

* Ziynet eşyaları (Bu konu ile ilgili sitemizde bulunan diğer makalelerimizi inceleyebilirsiniz)

Eşlerin Edinilmiş Malları Nelerdir?

* Eşlerin evlilik süresince sadece çalışmasına dayalı olarak elde ettiği gelirler (Ör. Maaş)

* Sosyal Güvenlik Hukuku’na bağlı olarak herhangi bir kurum (SGK, BAĞKUR, EMEKLİ SANDIĞI vd.) tarafından yapılan her türlü ödeme

* Eşlerden birinin uğradığı haksız fiil sonucu çalışamamasına bağlı olarak elde ettiği tazminat değerleri

* Eşlerin kişisel mallarının gelirleri (Ör. Miras yoluyla kazanılan taşınmazın kira geliri)

Yasal Mal Rejimi Ne Zaman Sona Erer?

Eşler arasında yasal mal rejimi kural olarak evlilik ile başlar ve evliliğini herhangi bir nedenle bitmesi sonucu sona erer. Fakat bunun istisnaları mevcuttur. Örneğin eşler karşılıklı anlaşma ile evlilikleri devam etmesine rağmen başka bir mal rejimi seçebilirler.

Mal Rejimi Tasfiyesi

Mal rejiminin tasfiyesinin gündeme gelmesi halinde öncelikle eşler birbirlerinde olan hak ve alacaklarının iadesini talep edeceklerdir. Buna mukabil eşlerin “kişisel mal” sayılan malları, bu tasfiyenin haricinde tutulacaktır. Eşlerin edinilmiş mal olarak kabul edilen malları üzerindeki paylı mülkiyetleri aynen dağıtılacaktır. Fakat bunun için tasfiye sırasındaki mal varlıklarının tamamının değerinin hesaplanması gerekecektir.